Zonneveld 't Groene Hartingshof

In gemeente Hardinxveld-Giessendam hebben inwoners de handschoen opgepakt voor een 100% lokaal zonneveld: Zonneveld 't Groene Hartingshof.

Omdat zij daadwerkelijk willen bijdragen aan het behalen van de doelstelling van het Klimaatakkoord van Parijs. Het Nederlandse beleid dat daarvan is afgeleid, is gericht op 55% CO2-reductie in 2030 t.o.v. 1990 en 70% van de totale elektriciteitsproductie uit wind- en zonne-energie in 2030. Daarvoor moeten we alle zeilen bij zetten. Ook de dichtbevolkte provincie Zuid-Holland draagt haar steentje aan bij en vandaar dat er in 2021 zeven Regionale Energie Strategieën (RES) zijn vastgesteld. Gemeente Hardinxveld-Giessendam ligt in de RES Drechtsteden, waarin door de provincie, de desbetreffende gemeenten, waterschappen en netbeheerder Stedin uitwerkingsgebieden voor zonne-energie en windenergie zijn geselecteerd. Waaronder het uitwerkingsgebied A15 voor zonne-energie. Dit uitwerkingsgebied valt voor een groot deel samen met de gronden van familie Den Hartog.

Familie Den Hartog is grondeigenaar, initiatiefnemer en eigenaar van het voorgenomen zonneveld. De familie wil graag het dorpse en agrarische karakter van de besloten polder achter hun woning behouden en tegelijkertijd hun bijdrage leveren aan de klimaatdoelstellingen. Zij hebben plannen voor het zonneveld waarin duurzame energie, natuur, water en een zorgboerderij hand in hand gaan. Het zonneveld zal zoveel duurzame elektriciteit opwekken als waarmee je duizenden huishoudens van duurzame stroom kan voorzien. Namelijk zo’n 11.610.000 kilowattuur per jaar. Oftewel 56% van het elektriciteitsgebruik van alle huishoudens in de gemeente.

 Waarom Zonneveld 't Groene Hartingshof

De locatie is gelegen ten oosten van Neder-Hardinxveld en is vanwege de ligging een logische plek voor een zonneveld. In de besloten gelegen polder, die wordt begrensd door A15 in het zuiden, sportvelden van VV Hardinxveld en volkstuinen in het westen, Parallelweg en spoorlijn in het noorden en bosschages in het oosten en noorden, zijn weinig directe zichtlijnen vanaf woningen. Daarbij kan het zicht met een passende landschappelijke inpassing worden gemitigeerd. Vanwege de geïsoleerde ligging heeft het plan maar een beperkte invloed op het doorbreken van de landschapsstructuur.

Landschappelijke inpassing zal zicht op het zonneveld wegnemen en de lokale soortenrijkdom versterken door streekeigen soorten uit de Alblasserwaard in te zetten en aan te trekken: van rijen knotwilgen, rietkragen tot struwelen en bloemen- en kruidenrijke stroken, die verbonden worden met het zogenaamde "Prachtlint". Het is de bedoeling dat de zonnepanelentafels betrekkelijk laag blijven (ca. 1,75m) wat bijdraagt aan minder zicht op het zonneveld. Het zonneveld wordt geflankeerd en doorkruist door watergangen met flauwe ecologische oevers. Ook zullen ecologische voorzieningen worden getroffen, die bijdragen aan dat er zich nog meer diersoorten zullen vestigen. Daarbij kun je denken aan takkenrillen onder de zonnepanelen, een ijsvogelwand, uilenkasten, insecten- en bijenhotels, een vleermuizenkast, oeverzwaluwwand of zwaluwnestkasten.

De lokaal opgewekte duurzame elektriciteit in het bedrijvige Hardinxveld-Giessendam zal ingezet worden om zo echt lokale duurzame elektriciteit te benutten. Er zijn oriënterende gesprekken met het lokale bedrijfsleven over afname van de duurzame elektriciteit en mogelijke innovatieve toepassingen zoals samenwerking in een energie hub met mogelijk ook productie van waterstof.

Integraal Gebiedsplan “Groene Oevers”

Naast dat het gebied in de Regionale Energiestrategie aangewezen was als uitwerkingsgebied voor zonne-energie zal er tussen de Giessen en de Beneden-Merwede over enkele jaren een nieuw boezemgemaal en -kanaal worden gerealiseerd door Waterschap Rivierenland. Dit is nodig om het eeuwenoude watersysteem van de Alblasserwaard toekomstbestendig te maken en veilig te houden.

In eerste instantie zou het niet mogelijk zijn om het zonneveld te realiseren tezamen met het boezemgemaal en -kanaal. Vandaar dat in februari 2023 een gebiedsplan is opgesteld. Dit plan gaat uit van de aanleg van het boezemkanaal met een geoptimaliseerd tracé ten behoeve van het zonneveld en nieuwe natuur.

Bestuurders van de provincie Zuid-Holland, gemeente Hardinxveld-Giessendam en Waterschap Rivierenland hebben op 31 mei 2023 in een intentieovereenkomst met familie Den Hartog besloten om de haalbaarheid van een dergelijk integraal plan verder te onderzoeken. De afgelopen maanden is de haalbaarheid van het integrale gebiedsplan ‘Groene Oevers’ onderzocht. De resultaten van het onderzoek zijn op veel fronten positief bevonden door de overheden. Dit betekent dat de overheden in december 2023 hebben besloten dat de ontwikkeling van het nieuwe boezemkanaal wordt doorgezet in samenhang met de aanleg van een zonneveld en nieuwe natuur.  Het gebiedsplan gaat uit van de aanleg van het boezemkanaal in combinatie met het zonneveld en natuurontwikkeling. Hierdoor is er nu een aangepast boezemkanaaltracé om het zonneveld en de natuurontwikkeling mogelijk te maken. Dit tracé ligt iets oostelijker dan het Voorkeursalternatief (VKA) en deels in het Natuurnetwerk Nederland. Het gebiedsplan zet in op het vergroten van het natuurareaal en het verbeteren van de ecologische verbondenheid tussen verschillende natuurgebieden.

Procesparticipatie

Sinds eind 2021 is de familie Den Hartog in gesprek met de directe buren. Op donderdag 12 oktober 2023 heeft een goedbezochte inloopavond plaatsgevonden over het integrale gebiedsplan waar het zonneveld onderdeel vanuit maakt. Op de achtergrond hebben er vele ambtelijke en bestuurlijke afspraken plaatsgevonden met gemeente, Waterschap en Provincie om invulling te geven aan het integrale gebiedsplan dat ruimte biedt voor water, zonne-energie en natuur. Ook heeft de RES-organisatie een rondleiding gekregen en zijn er verschillende afspraken met het lokale bedrijfsleven zoals bij de Bedrijfskern Hardinxveld en Ondernemend Hardinxveld.

Nu de ontwikkeling van het gebiedsplan en zonneveld als het ware groen licht hebben gekregen, zullen we stakeholders verder informeren en nog meer betrekken in het proces. Meer daarover zul je hier op het Platform Drechtsteden Energie vinden.

Ook willen we vormgeven aan financiële participatie, zodat er lokaal coöperatief eigendom komt en gaan we de mogelijkheid van obligatieleningen uitwerken.

Als u vragen of opmerkingen heeft, kunt u mailen naar: peter.schoch@greentrust.nl